Wetten en regels voor goede zorg en jeugdhulp

De IGJ (Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd) houdt toezicht op de kwaliteit en veiligheid van de zorg en jeugdhulp in Nederland. Voorwaarden voor goede zorg zijn wettelijk vastgelegd. De belangrijkste wetten en regels hebben we voor u op een rij gezet. 

Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz)

De overheid heeft in de Wkkgz vastgelegd wat goede zorg precies inhoudt en wat er moet gebeuren als mensen een klacht hebben over de zorg. Zo zegt de wet dat u bijvoorbeeld aangesloten bent bij een geschillencommissie, dat u een kwaliteitsregister bijhoudt en dat u overeenkomsten sluit met de medewerkers die voor u zorg verlenen. De Wkkgz geldt voor alle zorgaanbieders in Nederland.

Meer informatie over de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg

Val ik onder de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg?

Wilt u weten of u aan de vereisten moet voldoen van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz)? Bekijk dan de zelftest en raadpleeg de uitzonderingenlijst in deze brochure.

Jeugdwet (JW)

In de Jeugdwet staan de taken en rollen van gemeenten, jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen.
De bepalingen van de Jeugdwet aan de jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen gaan onder andere over klachtrecht, medezeggenschap van cliënten en maatschappelijke verantwoording.

Meer informatie over de werking van de Jeugdwet
 

Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg)

De Wmg beschrijft hoe de tarieven in de zorg tot stand komen. De wet maakt het mogelijk om te monitoren of de zorgmarkten (zorgverzekering, zorginkoop en zorgverlening) goed werken. Daarnaast biedt de wet de mogelijkheid om in te grijpen als dat niet zo is. Zorgaanbieders en zorgverzekeraars verschaffen informatie over hun aanbod, tarieven, kwaliteit en andere eigenschappen van aangeboden zorg. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) is de toezichthouder van deze wet. De taken en bevoegdheden van de NZa staan in de Wmg nauw omschreven.

Meer informatie over de Wet marktordening gezondheidszorg

Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz)

De Wmcz regelt de medezeggenschap van cliënten in de zorg. Cliënten hebben inspraak in het beleid van zorginstellingen, zodat ze mee kunnen denken over de organisatie van de zorgverlening. Deze wet bepaalt dat instellingen waarin cliënten langdurig verblijven hun cliënten en/of hun vertegenwoordigers inspraak geven in zaken die direct van invloed zijn op hun dagelijks leven.

Meer informatie over de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen

Geneesmiddelenwet (Gw)

In de Geneesmiddelenwet staat hoe een medicijn mag worden geproduceerd en verhandeld. Hiervoor is een vergunning nodig. De wet bepaalt verder dat slechts een bepaald aantal personen medicijnen op recept aan patiënten mogen geven: apothekers, apotheekhoudende huisartsen en personen en instanties met een speciale vergunning. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht op naleving van deze wet.

Meer informatie over de werking van de Geneesmiddelenwet

Wet BIG

Het doel van de Wet BIG is te zorgen dat de kwaliteit van onze gezondheidszorg hoog is en blijft. Ook beschermt de Wet BIG patiënten tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen van zorgverleners. Dit doet de Wet BIG onder andere met het BIG-register. Een BIG-registratie geeft een zorgverlener een wettelijk beschermde beroepstitel.

Meer informatie over inzage in het BIG-register

Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (Wgbo)

In de Wgbo staan de rechten en plichten bij een medische behandeling voor patiënt en hulpverlener. Patiënten hebben bijvoorbeeld het recht om hun medisch dossier in te zien en op een second opinion. De patiënt heeft ook plichten, bijvoorbeeld om de arts zo goed mogelijk te informeren.

Meer informatie over de werking van de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst
 

Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijke gehandicapte cliënten (Wzd)

Sinds 1 januari 2020 regelt de Wet zorg en dwang de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

Meer informatie over de werking van de Wet zorg en dwang

Wet verplichte ggz (Wvggz)

De op 1 januari 2020 in werking getreden Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg vanwege een psychische aandoening.

Meer informatie over de werking van de Wet verplichte ggz

Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg (Wabvpz)

De Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg (Wabvpz) regelt onder andere rechten van de cliënt en de plichten van de zorgaanbieder als het gaat om het elektronisch uitwisselen van gegevens in de zorg.
Zo regelt de wet het gebruik van het burgerservicenummer in de zorg en het recht van cliënten op digitale inzage en afschrift van hun dossier. Ook zijn op grond van deze wet regels gesteld voor de informatiebeveiliging bij het gebruik van een zorginformatiesysteem (zoals een elektronisch patiëntendossier) of een elektronisch uitwisselingssysteem. De informatiebeveiliging moet geregeld zijn volgens NEN 7510.

Zie:  wetten.nl - Regeling - Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg - BWBR0023864 (overheid.nl)

Juridische factsheet wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg | Publicatie | Rijksoverheid.nl