Financiële bedrijfsvoering en derivaten

Zorgaanbieders hebben te maken met regels met betrekking tot transparante financiële bedrijfsvoering, derivaten en de beschikbaarheid van acute zorg. Maar waarvoor dienen al deze regels en voor wie gelden ze precies? Wie houdt er toezicht op de regels en waar kun je als zorgaanbieder terecht met vragen? Op deze pagina vindt u meer informatie.

Wat is het doel van de regels met betrekking tot een transparante financiële bedrijfsvoering?

De regels over transparante financiële bedrijfsvoering borgen de publieke belangen bij zorginstellingen. Alle zorginstellingen zorgen dat ze zich aan deze voorschriften houden. Zo is de bedrijfsvoering inzichtelijk en controleerbaar.

Het doel van de regels voor het gebruik van financiële derivaten is het tegengaan van speculatief gebruik ervan. Speculatief en risicovol gebruik van derivaten past niet bij de zorg en de publieke belangen van de zorg, omdat de zorg voor het overgrote deel met collectieve middelen wordt bekostigd.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) houdt hier toezicht op.

Welke regels gelden voor de bedrijfsvoering?

De Wet Marktordening Gezondheidszorg (WMG) stelt drie regels met betrekking tot een transparante financiële bedrijfsvoering: 

  1. De zorgaanbieder zorgt voor een eenduidige verdeling van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden over de financiële bedrijfsvoering en legt die verdeling vast.
  2. De zorgaanbieder scheidt in financiële zin activiteiten op het gebied van de zorgverlening van de andere beroeps- of bedrijfsmatige activiteiten
  3. In de financiële administratie van de zorgaanbieder zijn alle ontvangsten, betalingen en andere inkomsten terug te voeren naar de bron en bestemming. Ook is duidelijk wie op welk moment welke verplichtingen voor of namens de zorgaanbieder is aangegaan.

Voor wie gelden de bedrijfsvoeringsregels en de derivatenregeling?

De regels gelden in beginsel voor alle zorgaanbieders die worden betaald uit de Zvw, de Wlz of een VWS-subsidie. Zzp'ers vallen niet onder de regels. Deze regels zijn niet nieuw. Deze regels golden onder de WTZi ook voor alle Zvw- en Wlz-instellingen.

Deze categorieën zijn uitgezonderd:

  • zorgaanbieders die uitsluitend zorg verlenen die niet wordt gefinancierd vanuit de Zvw, Wlz of VWS-subsidie;
  • zorgaanbieders die zorg verlenen die wordt gefinancierd vanuit de Zvw of Wlz, maar uitsluitend ondersteunende werkzaamheden verrichten die ver verwijderd zijn van de kern van zorgverlening, zoals (zittend) vervoer, schoonmaak, levering van bepaalde roerende voorzieningen en mobiliteitshulpmiddelen en catering;
  • zorgaanbieders die uitsluitend een factureringsbedrijf zijn;
  • natuurlijke personen die geen zorg doen verlenen, zoals werknemers en zelfstandigen zonder personeel;
  • individuele maten en vennoten die zorg doen verlenen in het kader van een maatschap of vennootschap waarvan zij maat of vennoot zijn.

Wat zijn de regels voor financiële derivaten?

De regels voor zorgaanbieders over het gebruik van financiële derivaten zijn opgenomen in een ministeriële regeling.  Het gaat om de volgende regels:

  • Een zorgaanbieder mag alleen financiële derivaten aantrekken om financiële risico’s bij een stijgende rente op lening(en) te beheersen.
  • De regels gelden voor nieuw aan te trekken derivaten.
  • Een zorgaanbieder mag alleen financiële derivaten aantrekken bij een financiële onderneming die op het moment van afsluiten tenminste een single A (of daarmee vergelijkbare rating) heeft.
  • Het bedrag van een financieel derivaat mag niet hoger zijn dan dat van de bijbehorende lening(en).
  • De zorgaanbieders nemen in de toelichting op de financiële verantwoording van de jaarverantwoording informatie op over de aangetrokken financiële derivaten.

Mocht een zorgaanbieder toch derivaten aantrekken, dan moet hij:

  • Een treasurystatuut hebben;
  • Alleen een derivaat in de vorm van rentecaps en payer swaps aantrekken om opwaartse renterisico’s af te dekken;
  • Zorgen dat de waarde van het derivaat niet groter is dan de onderliggende financiering;
  • Zorgen dat het derivaat geen margin call bevat, het toezicht van de NZa niet verhindert en geen bepalingen bevat die eenzijdige wijziging in het nadeel van de zorgaanbieder mogelijk maken.

Wilt u meer weten?

Vragen en antwoorden

Bekijk de veelgestelde vragen en antwoorden voor meer informatie over 'Transparante financiële bedrijfsvoering', 'Derivaten' en 'Regels voor zorgaanbieders over de bereikbaarheid en beschikbaarheid van de acute zorg'.

Infographic over transparante financiële bedrijfsvoering en de derivatenregeling

Bekijk de infographic voor een beknopt overzicht van de betekenis van de Wtza op de financiële bedrijfvoering en derivaten.